Σε μια σεμνή τελετή και κλίμα συγκίνησης, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη το απόγευμα στις 27/10/2022 η εκδήλωση μνήμης και τιμής των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας στο «Μαρτυρικό Χωριό» Άγιο Θωμά της Δημοτικής Ενότητας Οινοφύτων του Δήμου Τανάγρας.
Η κοινότητα Αγίου Θωμά της Δ.Ε. Οινοφύτων προστέθηκε στον χάρτη του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών με το υπ’ αρ. 32/11-03-2020 Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 12 Μαρτίου 2020 με αρ. φύλλου 59, με το οποίο αναγνωρίζεται ως Μαρτυρικό Χωριό της περιόδου 1941-1945.
Ο Δήμαρχος Τανάγρας Βασίλης Περγάλιας στην ομιλία του αναφέρθηκε στην καθοριστική, για την ανακήρυξη του Αγίου Θωμά ως Μαρτυρικό Χωριό, ιστορική έρευνα και τεκμηρίωση της ερευνήτριας-εκπαιδευτικού, Γεωργίας Βουγέση αλλά και στις ενέργειες που έκανε ο Δήμος και συγκεκριμένα το τοπικό και το δημοτικό συμβούλιο από τον Μάρτιο του 2019, ώστε να συμπεριληφθεί επίσημα ο Άγιος Θωμάς στο Δίκτυο των μαρτυρικών χωριών. Επίσης, χαρακτήρισε τόσο ηθική όσο και ιστορική δικαίωση την απόφαση αυτή για τον χαρακτηρισμό της κοινότητας Αγίου Θωμά ως μαρτυρικό χωριό, υπενθυμίζοντας ότι ο Άγιος Θωμάς ήταν μεταξύ των τόπων που θρήνησε πολλά αθώα θύματα, πληρώνοντας πολύ ακριβά την αντίστασή του στη ναζιστική θηριωδία.
Αναφερόμενος στα γεγονότα εκείνης της εποχής και την πυρπόληση του χωριού στις 26 και 27 Ιουλίου του ΄44, τόνισε ότι « …συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ, όπως και τα προηγούμενα δύο χρόνια, για να μεταγγίσουμε όλοι μαζί, Σχολείο, Εκκλησία, Τοπική Αυτοδιοίκηση, ενεργοί πολίτες στη νέα γενιά, την ιστορική αλήθεια. Για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας σε κείνους των οποίων τα ονόματα έγιναν πένα της ιστορίας, χαρίζοντάς μας δύναμη και θάρρος». Όπως επίσης είπε ότι «…τα συντρίμμια δεν μπορούν να μην συναντήσουν την ιστορία. Η ιστορία μας είναι η ταυτότητά μας. Η ιστορία μας σημαίνει μνήμη και η μνήμη είναι ζωντανή. Έτσι, θα τιμούμε εκείνους που χάθηκαν κατά την πυρπόληση του Αγίου Θωμά από τα ναζιστικά στρατεύματα της Κατοχής, κάθε χρόνο εδώ στις 26 Ιουλίου».
Στη συνέχεια τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Θηβών, Λεβαδείας και Αυλίδος κ. Γεώργιο και τον ιερέα Γεώργιο Μανωλόπουλο του Ι.Ν Γενέσεως της Θεοτόκου, ενώ ακολούθησε προσκλητήριο νεκρών και τα αποκαλυπτήρια των δύο επιγραφών με τα ονόματα των πεσόντων.
Μίλησαν και χαιρέτισαν την εκδήλωση οι:
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Θηβών, Λεβαδείας και Αυλίδος κ. Γεώργιος που αναφέρθηκε στον ηρωικό αγώνα των πεσόντων και στο χρέος μας να αποδίδουμε τιμές σε εκείνους που θυσιάστηκαν χαρίζοντάς μας την ελευθερία.
Ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας κ. Φάνης Σπανός μίλησε μεταξύ άλλων για την ειρήνη στην Ευρώπη που δεν είναι καθόλου αυτονόητη και για τα διδάγματα που πρέπει να αντλούμε μέσα από τις σελίδες της ιστορίας του τόπου μας, ώστε να αγωνιζόμαστε για να διατηρήσουμε την ειρήνη.
Ο αντιπρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών, Δήμαρχος Διστόμου – Αράχοβας -Αντίκυρας, κ. Γιάννης Σταθάς, ο οποίος χαιρέτισε την πρωτοβουλία του Δήμου Τανάγρας για την ένταξη του Αγίου Θωμά στο Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών, τονίζοντας ότι είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχαστούν οι θυσίες και οι αγώνες ενάντια στα στρατεύματα της Κατοχής.
Η κ. Βασιλική Καββά, Πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Αγίου Θωμά καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους και εξέφρασε την συγκίνησή της για τα γεγονότα και τα θύματα του τόπου της.
Η εκπαιδευτικός, συγγραφέας και ερευνήτρια κα Γεωργία Βουγέση, που μέσα από μια συγκλονιστική αφήγηση περιέγραψε με γλαφυρότητα τα γεγονότα εκείνης της περιόδου, παραδίδοντάς μας ένα σπουδαίο συγγραφικό έργο.
Στη συνέχεια κατέθεσαν στεφάνι προς τιμήν των πεσόντων ο Δήμαρχος Τανάγρας Βασίλης Περγάλιας κι ακολούθησαν οι: Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας κ. Φάνης Σπανός, οι βουλευτές Βοιωτίας: κ. Ανδρέας Κουτσούμπας, η κ. Γιώτα Πούλου και ο κ. Γιώργος Μουλκιώτης, ο αντιπρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών και Δήμαρχος Διστόμου -Αράχοβας -Αντίκυρας, κ. Γιάννης Σταθάς, ενώ τις Ένοπλες Δυνάμεις και Σώματα Ασφαλείας εκπροσώπησαν ο Διοικητής της 114 Πτέρυγας Μάχης Στέφανος Αμπουλέρης, ο Διοικητής του Α.Τ. Τανάγρας Χρήστος Μίχας και ο Διοικητής του Πυροσβεστικού Σώματος Τανάγρας Δημήτρης Δημουλάς.
Η εκδήλωση έκλεισε με επετειακά τραγούδια από την παραδοσιακή Χορωδία Σχηματαρίου.
Την εκδήλωση, επίσης, τίμησαν με την παρουσία τους η αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Βοιωτίας κ. Φανή Παπαθωμά, ο αντιπεριφερειάρχης Υγείας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας κ. Κωνσταντίνος Μπακομήτρος, ο αντιπεριφερειάρχης Κοινωνικής Μέριμνας κ. Ιωάννης Περγαντάς, ο Δήμαρχος Φυλής Χρήστος Παππούς, ο Δήμαρχος Διρφύων-Μεσσαπίων κ. Γεώργιος Ψαθάς, αντιδήμαρχοι, περιφερειακοί, δημοτικοί και τοπικοί σύμβουλοι, πρόεδροι τοπικών συλλόγων, καθώς και πλήθος κόσμου.
